De cirkel is rond: dit weekend jureerde ik bij Kunstbende, categorie Taal. 20 jaar geleden won ik hierin bij de Drentse voorronde de 2e prijs — en dit gaf destijds een flinke boost.
Ik voelde mij aangemoedigd: “Volhard in dit veld, jongen,” leek de kosmos te zeggen.
De juryrapporten heb ik nadien nog weken bewaard en doorgelezen.
Het leek toen of er heel wat vanaf hing: stijf van de zenuwen brak die glimmende lente-zaterdag aan. Voor mijn voordracht had ik me de pleuris voorbereid en met mijn band hadden we ons (in de categorie muziek) helemaal het apelazerus gerepeteerd.
Terug naar 2019: voorronde Groningen, Bij Vrijdag Sint Jansstraat.
Ik liep een middag rond bij voorheen Muziekschool en zag prille protsenmakers, aanstormende artiesten en bruisende bohemen — ik herkende mezelf erin. Sommige dingen zijn veranderd in 20 jaar tijd, de essentie is gebleven.
Het loeit van aspiratie en oorspronkelijkheid.
Noblesse oblige
En inderdaad ook, in de categorie Taal, klonk de worstel en wrevel die een tienerleven kennen — in gedurfde verzen en originele eigenzinnen.
Net als in mijn inzending, meer dan een half leven geleden, toen ik die leeftijd had.
Sommige dingen zijn veranderd in 20 jaar tijd, de essentie is gebleven.
Er is een grote verantwoordelijkheid die de jury draagt. Ik wist: wat ik nu op dit formulier schrijf, kan van grote betekenis zijn voor de deelnemer in kwestie. Misschien vind je dat ik dit iets té serieus neem; dan maar iets te serieus. Ik weet uit eigen ervaring welk zetje zoiets kan geven aan je kunsten.
Dus toen Martin van de Groningse KB-voorronde (aka regiofinale) mij vroeg voor de jury, voelde ik een noblesse oblige-kracht opborrelen.
Stug volhouden
Nu beschouw ik mezelf vandaag nog lang niet als geslaagd schrijver/dichter. Het voelt soms als een eindeloze strijd en ook ik zit nog geregeld bij de pakken neer. Dan houd ik vaak het beeld voor van helden als Glass, Rowling en Dyson*, die elk op hun eigen manier zegevierden na heel lang heel stug blijven doorzetten.
Dit is wat de Kunstbende ook doet: het roept “Zet door, laat je niet van de wijs brengen en geloof in jezelf. Zelfs al zitten alle omgevingsfactoren tegen, jouw werk moet de wereld in en verdient een publiek.”
Dat is wat de Kunstbende wat mij betreft is: een aanmoedig-instituut.

met Kasper en Sterre bij Kunstbende in jury Taal - foto: Siese Veenstra
* Componist Philip Glass heeft lang als loodgieter en taxichauffeur gewerkt om de rekeningen te kunnen betalen; pas na zijn 40e begon de trein vaart te nemen. Vandaag is hij een levende legende.
Schrijfster JK Rowling schreef haar eerste Harry Potter-verhaal in een café en werd door 12 uitgevers afgewezen. ‘Nuff said.
Uitvinder James Dyson knutselde eindeloze hoeveelheden prototypes in elkaar van zijn zakloze stofzuiger. Iedereen zei: vergeet het nou, het gaat niet lukken. Kijk ‘m nu eens.